Hvað þá með blámann?

Nú ætlar allt ofan að keyra vegna 10 lítilla negrastráka.

Ég er nú svo gamall sem á grönum má sjá og leyfi mér að spyrja: Er dónalegt eða niðrandi að vera negri?

Í mínum málskilningi þýðir það einfaldlega maður sem er svartur á hörund.

Er það svo skelfilegt að það megi ekki nefna það?

Er þá svertingi ekki hræðilegt orð líka?

Hvað þá með blámann?

Athugasemdir

[Gunnfríður Elín Hreiðarsdóttir, 26.10.2007 kl. 15:54]

Hvað með Mjallhvíti og dvergana 7.  Sú bók hlýtur að valda dvergvöxnu fólki miklu hugarangri.

Kveðja

GEH

[Helga R. Einarsdóttir, 26.10.2007 kl. 17:01]

 Í útlöndum er víst einhver viðkvæmni í gangi gagnvart þessu orði.    En við erum bara ekki þar og höfum síður en svo neikvæðan skilning á "negranafnbótinni".  Notum þau orð sem við höfum alltaf gert eins og okkur er eðlilegt. Ómenningin útlendinganna getur bara verið heima hjá sér.  kv.

[ESG (IP-tala skráð) 26.10.2007 kl. 17:24]

Tugir þúsunda íslenskra barna hafa lesið og sungið um  tíu litla  negrastráka.Það hefur örugglega ekki laskað nokkurt barn. Það er  hallærisleg eftiröpun úr útlensku að  telja orðið   negri eða negrastrákur niðrandi. Orðið negrastrákur hefur ekki neikvæðan tón í  íslensku. Skil ekki hvað þeim gengur til,sem  reyna að koma þessu inn hjá  fólki, -- og börnum.

[Kári Harðarson, 26.10.2007 kl. 17:32]

Upphaflega merkingin er ekki niðrandi enda þýðir orðið "svartur" í latneskum málum.  Eftir uþb. 1960 varð orðið niðrandi útaf misnotkun, ég myndi persónulega afskrifa þetta orð þótt það hafi verið gott og gilt einu sinni.

Mannsnafnið Júdas var einu sinni gott og gilt og Kvisling var gott ættarnafn, en ég myndi ekki nota nöfnin á þá sem mér þætti vænt um...

[Georg P Sveinbjörnsson, 26.10.2007 kl. 17:51]

Hvað ef bókin hefði heitið Tíu litlir Júðastrákar...og þeir hefðu verið teiknaðir með stórt nef og að græðgi og undirferli en ekki heimska og dáðleysi hefði látið þá tína tölunni hvern á fætur öðrum ?

[Mollý (IP-tala skráð) 26.10.2007 kl. 17:53]

Já, já, það fennir yfir það eins og annað. Í eina tíð þótti ótækt að nefna stúlkubörn Gróu, held að það sé bara liðin tíð. Okkar útgáfa af niðrandi heiti yfir litað fólk af afrískum uppruna myndi sennilega vera niggari.

Man eftir þessari bók og söngnum og ef ég skoða hug minn til hennar held ég að ég hafi séð þessar teiknuðu fígúrur sem slíkar þ.e. teiknimyndapersónur. Ekki minnist ég þess að setja þær í samhengi við lifandi fólk frekar en Tomma og Jenna við kisu mína og mýsnar úti í móa. Góðar stundir.

[Helga Guðrún Eiríksdóttir, 26.10.2007 kl. 18:34]

Mikið get ég verið sammála þér. Ég ólst upp við þetta orð yfir svart fólk, því og orðinu svertingi. Las líka og söng 10 litla Negrastráka þegar ég var lítil og engum kom til hugar að tengja það rasisma. Enda komst ég í gegn um æsku og yngri fullorðinsár án allra fordóma í garð kynþátta. Það var ekki fyrr en ég varð orðin 45 ára og komin á bloggið sem það breyttist..

Það má ekkert lengur, og ennþá minna segja. Það er voðalega miður. Húmor er ritskoðaður og skoðanir mega menn helst ekki láta uppi nema svo skotheldar að allir geti verið sammála. Það er grátleg gelding, að mínu ómerkilega mati.

Sumir vilja ganga svo langt að banna Andrés Önd og félaga, vegna þess að "fjölskyldumynstrið er ekki félagslega ásættanlegt". Jamm, það gengur svona fyrir sig lífið í mannheimum.

[ViceRoy, 26.10.2007 kl. 19:58]

Orðið negri ætti alls ekki að vera niðrandi orð, þar sem það er dregið af orðinu Negro sem þýðir einfaldlega svartur. Þetta orð kemur ef mig minnir rétt beint úr latínu, en má t.d. finna í spænsku, negro eða negra.

 Hins vegar er orðið niggari dregið beint af orðinu nigger, úr enskunni og er ætlunin með því orði að vera hin niðrandi merking orðsins negro eða negri... Af hverju þetta skuli vera sett í rasistafaðm veit ég eigi. Nú er ég gjörsamlega á móti rasisma gagnvart hörundslit (tjah og nánast flestu held ég), enda finnst mér það einhver sú mesta fásinna og heimska sem til er.

Júði ætti heldur ekki að vera niðrandi orð Georg. Júði er dregið beint af orðinu Jew (sem ég veit hins vegar ekki hvaðan er upprunið).  Orðið gyðingur segir í raun voðalega lítið, nema að maðurinn trúi á Guð, en það gera kristnir, kaþólskir og múhameðstrúarmenn líka, þótt orðið þýði akkúrat það að vera júði.

En rétt er kannski (hef nú ekki lesið þessa bók í örugglega 20 ár eða svo) að hún gæti verið móðgandi, ef hún er sett upp eins og Georg hins vegar segir, að þeir séu heimskir og frummenn í alla staði.

[jonas (IP-tala skráð) 26.10.2007 kl. 23:40]

Það er ekkert að því að  vera negri. 

En það er margt niðrandi í garð hörundsdökkra í þessari bók.  Bókin er ótrúlega grimm og fáránlegt að hún sé eitthvað ætluð börnum.  Greinilegt að margir hérna inni hafa aldrei lent í einelti.  En það er einmitt það sem þessi bók býður upp á ..

hvað næst barnabókaútgáfa af Mein Kampf.. bara spyr.

[Helga Guðrún Eiríksdóttir, 27.10.2007 kl. 03:00]

Get ekki annað en hlegið.  Skoðun manna breytist eftir veðurfari og vindátt. Það er sniðugt.. og hentugt.

[Helgi Jóhann Hauksson, 27.10.2007 kl. 07:13]

Svartir bandaríkjamenn báðu um það fyrir all nokkrum áratugum að orðið "nigro" væri ekki notað um þá því það tengdist kúguninni og þrælahaldinnu. Menn höfðu notað þetta orð í niðrandi merkingu til að minn þá á hvar þeirra sess væri og bættu svo við "boy" við fullorðna menn því til áherslu.

"10 litlu negrastrákarnir" eru hvorki litlir eða strákar enda heitir bókin á frummálinu "Ten Nigros", þeir eru menn þar sem t.d. sá síðasti þeirra eignast 10 börn í lok sögunnar. Hér er því öllum þessum táknorðum kúgunarinnar og ögrunarinnar raðað saman á sama hátt og þrælahaldararnir gerðu til að niðurlægja hörundsdökka menn og í ofanálag eru teikningarnar skrípamyndir í sama skilningi og orðin og þjóna kúguninni ekki síður. Það eru myndir sem ekki sína menn heldur einhver kolsvört skrípi með risastórar eldrauðar varir, snjakahvít stór augu og langar hangandi hendur eins og á öpum. Börnum getur vart þótt þessar fígúrur vera menn sem þau samsama sig við og enn síður að þau sjái tilefni af þessu efni til að bera eðlilega virðingu fyrir hörundsdökku fólki.

- Í bókinni er raðað saman öllum táknum kúgunarinnar og niðurlægingarinnar. Menn sem í lok sögunnar geta eingnast tiu börn er sagðir "litlir" og "strákar" eða "boy" og "negri" er bara sama orð og "nigro" -táknorð þrælahaldsins, þá er í teikningunum notuð skrípamyndin sem lengi hafði verið teiknuð af hörundsdökku fólki sem sýnir þá líkari öpum en mönnum. - Ekki karlmenn heldur "boy" og ekki menn heldur "apar" - þetta er boðskapur bókarinnar vandlega samansettur og hefur ekkert ananð að geyma nema svo tilefni til að hlæja að bjánunum sem hvorki eru karlmenn né menn.

[Helgi Jóhann Hauksson, 27.10.2007 kl. 07:27]

Ef við ætlum ekki beinlínis að særa fólk þá þá er sjálfsagt að kalla hópa fólks ekki þeim nöfnum sem særa það og það hefur beðið okkur um að láta vera. - Þeir sem þrátt fyrir slíka ósk kalla hópinn nöfnum sem særa fólkið vegna tegsla við liðna kúgun og niðurlægingu eru vísvitandi að særa allan hópinn bæði börn og fullorðna. Það verður að skoða það fólk í því ljósi að það vísvitandi notar orð sem særa.

[Ulfar (IP-tala skráð) 27.10.2007 kl. 13:19]

Ég póstaði þessu á öðru bloggi en það á líka við hér:
Fyrir þá sem sjá ekki rasisma í þessu kvæði þá get ég bara sagt að þið hljótið að vera mjög hreinhjartaðar og fallegar saklausar sálir. Það er auðvitað frábært. Hins vegar legg ég til að þið kynnið ykkur réttindabaráttu blökkumanna og hvernig þetta kvæði og hin ýmsu form þess og hinar ýmsu myndskreytingar við það fléttast inn í kúgun þeirra. Við skulum heldur ekki gleyma því að þetta er ekki eitthvað sem var að gerast bara fyrir hundrað árum síðan, baráttan stendur enn. T. d. voru Jim Crow lögin nú ekki aflögð fyrr en 1965 (og þá reyndar bara að nafninu til sums staðar).
Eftir tveggja mínútna leit á google.com fann ég eftirfarandi vefsíður sem geta komið ykkur af stað (t.d. um heimsókn á The Jim Crow Museum of Racist Memorabilia þar sem fjallað er um þetta "yndislega" barnakvæði sem á víst að koma öllum í "sólskinsskap" svk. útgefanda)
 http://www.ferris.edu/jimcrow/caricature/
http://www.geocities.com/joao_marri/africapart2.html
http://www.prwatch.org/node/4005/print
http://www.ferris.edu/jimcrow/links/games/
og um Jim Crow:
http://www.ferris.edu/jimcrow/what.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Jim_Crow_laws

Og aðeins meira:
Eftir að hafa fylgst með umræðum um þessa bók í þjóðfélaginu held ég ástæðan fyrir værukærð margra gagnvart henni er að ýmsir hafa haldið að þetta sé frumsamið íslenskt bókmenntaverk frá 1922 og því byggt á einhvers konar íslensku sveitasakleysi gagnvart hörundsdökku fólki en ekki rasisma. Margir hafa ekki áttað sig á að þetta er þýðing á erlendum texta sem er á sér vel þekkt hlutverk í sögu kynþáttahaturs. Þess má geta að í Bandaríkjunum myndi engum heilvita manni detta í hug að fara með þennan texta upphátt, nema kannski á Ku Klux Klan fundi.

 

[Sigurður Hreiðar, 28.10.2007 kl. 11:12]

Við höfum nóg af okkar eigin vandamálum í þessu landi þó við séum ekki að flytja inn vandamál. Ef orðið negri um svartan mann er ljótt orð er það af því við höfum flutt inn vandamál frá Ameríku þar sem nigro er skammaryrði. Við skulum halda áfram að tala um negra og svertingja og blámenn og njóta þess að í íslensku er engin dulin merking þar á bak við -- fyrr en eitthvað annað fylgir. Td. hala- fyrir framan negra…

En slíkan merkingarauka finnum við miklu víðar. Er hæll skammaryrði? Prófaðu að setja skít- fyrir framan. Er maður skammaryrði? Prófaðu að segja glæpa fyrir framan.

Að svo mæltu þakka ég fyrir umræðu um þetta efni, að mestu vitræna.

Kv.