Hvað er tilviljun?

Sunnudagur -- morguninn eins og þeir gerast fegurstir. Stefnan tekin austur í Bláskógabyggð, nánar tiltekið Biskupstungur -- Úthlíð. Þar átti að messa, hafði haft á dagskránni lengi að sjá kirkjuna sem minn gamli samstarfsmaður og vinur Gísli Sigurðsson teiknaði innra sem ytra fyrir bróður sinn Björn og þeir bræður reistu austur þar eftir að kirkjulaust hafið verið í Úthlíð síðan 1035, en þá fauk þáverandi Úthlíðarkirkja. (Hér hafði ég skrifað: „í ofsaveðri“ en væntanlega er þarflaust að taka það fram. En ljóst að kirkjan hefur ekki verið fokheld, hvorki utan né innan.)

Ég hafði hugsað mér að sjá kirkjuna utan og innan í sömu ferðinni og heyra í henni hljóminn. Varð ekki fyrir vonbrigðum. Kirkjan er eins og kirkja í laginu og mér finnst hún falleg, þó sitt sýnist hverjum um ytra efni hennar og liti miðað við annað í umhverfinu. En er það ekki einmitt hlutverk kirkju, að vekja á einn hátt og annan: Hér er ég, sjáið mig, takið eftir mér, hugsið um mig, deilið um mig, rífist um mig -- og komið svo og hvílist í mér.

Það var einmitt það sem við gerðum. Ögrandi sem húsið er að utan er það hvíld fyrir augu og eyru að innan í sínum mildu viðarlitum og fallega altaristöflu Gísla þar sem hann lætur búkollu jórtra í haganum bak við guðsmóður með barnið og ekki spillir að þarna eru góðir stólar en ekki harðir kirkjubekkir sem rétt duga fyrir rófubeinið.

Róandi og þægileg rödd sr. Kristins Á. Friðfinnssonar Hraungerðisprests jók enn á slakandi áhrif guðshússins og hann greip viðstadda þegar í upphafi með því að horfa út um suðurgluggann og rifja upp orð sr. Bjarna Jónssonar dómkirkjuprests í svipuðum sporum forðum: Sjáiði himninn -- hann er blár. Sjáiði grasið -- það er grænt. Þetta -- er dýrð drottins!

Minnti mig á minn gamla lærimeistara og fermingarföður sr. Hálfdán Helgason sem horfði út um gluggana á Lágafellskirkju, þaðan sem er eitt fegursta útsýni við Faxaflóann og benti á hvaðeina: fellin, sundin, eyjarnar, græn túnin og marglit blómin sem bar við bláan himin, og spurði svo: Er þetta tilviljun?

Dýrð drottins -- tilviljun? Biskupstungur, glampandi sól og heiður himinn, 23-25 gráðu hiti?

Öllum smalað í Réttina eftir messu í kirkjukaffi. Stöldruðum stutt við, harkið og skvaldrið sem bergmálaði þar antiklímax eftir kyrrðarstund í kirkjunni og við hana. Héldum skamma leið í orlofshús VR í Miðhúsaskógi -- næsta bæ við Úthlíð -- þar sem dóttir okkar hefst við nú nokkra daga með fjölskyldu sinni. Nutum samvista við þau í veðurblíðunni og þágum kvöldmat úr hendi tengdasonarins -- hafið þið smakkað grillaða sveppi fyllta með jalapeno-osti? Héldum heim móti sólarlaginu síðla kvölds -- ókum fram hjá bílveltu við Laugarvatnshóla (eða heita það Laugardalshólar) -- sem betur fer fór betur en á horfðist, sagði hýrleg lögreglukona sem við spurðum. Síðan úr 19 gráðu sólarhita á miðri Mosfellsheiði inn í 11 gráðu þokubakka. Tveimur gráður hlýrra heima í Mosó en þokuloft sem fyrst núna, um ellefuleytið á mánudagsmorgni, er að svifa frá og hitinn kominn í 16°.

Umhugsunarefni dagsins: Er eitthvað til sem heitir tilviljun?

Athugasemdir

[Helga R. Einarsdóttir, 9.7.2007 kl. 15:51]

Sæll frændi, ég var farin að undrast um þig. Mér finnst myndin frekar föl, en geðslagið sýnist betra en áður.

"Það hlaut að lá að", þar sem ég kom við í Hlíðartúni í gær var ekki nokkur maður heima. Ég var þó viss um að húsráðendur væru ekki stroknir af landi brott þar sem greinar höfðu verið klipptar af trjám í garðinum þennan sama dag.  

                Ég verð að játa á mig glæp, sem reyndar er þó öllu frekar synd, er það ekki nógu sterkt til orða tekið þegar maður er frá upphafi ákveðinn í að gangast við ódæðinu? Auðvitað fór ég fram í garð þegar enginn kom til dyra, og auðvitað hitti ég þar fyrir flugnaætuna ógurlegu. Og lái mér hver sem vill, ég gat bara með engu móti staðist þá freistingu að taka af henni fjóra sumargræðlinga til að tilraunast með.Ég er nokkuð viss um að plantan heitir Sunnukvistur og rakst á nákvæmlega eins runna hja´Einari syni mínum rétt áður. En þar át hún ekki flugur. Líklega eru þessar flugur bara til í Hlíðartúni og er þess vegna étnar þar. Ég hef ekki séð svona skordýr fyrr. kv.

[Þórður Björn (IP-tala skráð) 15.7.2007 kl. 01:28]

Það var við því að búast að viðhaldsfría álklædda húsið með k glerinu og krossinum myndi rata á slóðir vefsins fyrr en síðar.  Síður átti ég þó von á að sveppirnir fetuðu þessa sömu slóð.  Það er þó varla tilviljun ein sem því ræður...

[Sigurður Hreiðar, 16.7.2007 kl. 16:56]

… svo spurningin blífur: er nokkuð til sem heitir tilviljun?